Sorun, sorunun farkında olup da sorun için çözüm üretmeyen hatta çözümün mevcudiyetini çözümden yana kullanmayanlardadır. Sorun,  sorunu kendinde görmeyip sürekli başkasında görendedir.   Sorun sorunu öğretmende gören müdürdedir.  Sorun sorunu kendinde görmeyip öğrencide gören öğretmendedir. Sorun sorunu kendinde görmeyip imamlarda gören müftüdedir. Sorun sorunu kendinde görmeyip cemaatte gören imamdadır. Sorun kendisini temiz piri pak gören STK’larda, vakıflarda, derneklerde değil de kendisi dışında kendisine tabi olmayan, kendisine katılmayan ve niteliksel olarak değil niceliksel olarak güç katmayan insanlarda mıdır? Eskiden birisi yanlışa düşmüşse öz eleştiri yapılırdı.  Onun yanlışa düşmesine engel olamadık mı diye sorunu önce kendimizde arardık. Ama bugün gözümüzün önünde yığınlarca insan yanlışa sürüklenmekte ve biz kaybetmekten korktuğumuz fil dişi kulelerimizden suçlamalar üzerinden yarış yapmaktayız. Gençleri suçluyoruz bütün suçların merkezi onlarmış gibi. Hatta kendi suçlarımızı da sanki onlar vesile olmuşlar diye onlara yıkıyoruz.  Ağzımızı açtığımızda “adam olmazsınız, ahlaksızsınız, zamane gençleri değiller mi hiç saygı yok” gibi nitelemelerle gençleri yetişkinlerin çevresinden uzaklaştırıp bireysel bir yaşama doğru itiyor, olmadı yeni tapınak merkezi cafelere hapsediyoruz. Kendisini koltuğuna ve odasına hapsetmiş okul müdürü öğrencilerin yüreğine dokunma zahmetinde bulunmadan   en kolay sıyrılacağı “sürekli bu öğrenciler adam olmaz” nutuklarıyla konuşmasına başlamayı kendisi için en iyi idare yöntemi sayar. Öğretmen öğrenci ye dersin dışında temas etmemiş, öğrenciye öğrenciliğin dışında insani muamelede bulunmamış ve öğrenciyi her zaman sorun olarak görmüş. İmam namazı kıldırıp cemaatle hiç hemhal olmadan evin yolunu tutmuş. O zaman sorun kimde gelin biraz irdeleyelim.  Sorun Müslümanlıkta mı Müslüman olarak yaşayamamakta mı? Sorun makamda mı makamı adabına göre kullanamamakta mı? Sorun iradede mi iradeyi kullanmakta mı? Sorun aklı kullanmakta mı aklı nefsin kölesi yapmakta mı? Sorun ahlakta mı yoksa ahlakçılık yapmakta mı?  Sorun hata yapmakta mı yoksa hatayı yapıp da kabul etmemekte mi?  Sorun günah işlemekte mi günah işledikten sonra günahın farkına varıp tövbe etmemekte mi? Sorun bilgi de mi yoksa bilgiyi doğru yerde ve zamanda kullanmamakta mı?  Sorun hakikati haykırmakta mı hakikati gizlemekte mi? Sorun hukukta mı yoksa hukuku güçlüye teslim etmekte mi? Sorun ideal nesil de mi yoksa ideal nesil yetiştiricilerinde mi?  Sorun gücün hakkını vermekte mi yoksa hakkın gücüne teslim olmakta mı?  Sorun maddi özgürlükte mi yoksa manevi tutsaklıkta mı? Sorun kaybetmekte mi yoksa kaybetmekten korkmakta mı?  Sorun olmak mı yoksa sahip olmak mı?  Sorun güçsüzlük mü yoksa gücün mutlaklığına inanmak mı?  Sorun değerler için cefa, çile çekmek mi yoksa suya sabuna dokunmamak mı? Sorun mekanlarda mı yoksa mekanları imkansızlaştıranlar da mı? Sorun yetenek sahibi olmakta mı yoksa yetenekleri kullanamamakta mı?  Sorun başarıda mı başarısızlığı ilke edinmekte mi? Sorun takvada mı,  takva sahibi olmakta mı? Sorun gençlerde mi yoksa gençlere rol model olamayan yetişkinlerde mi?  Sorun sadece kul olmak mı yoksa Allah'ın istediği bir kul olmak mı? Sorun dost olmak mı dost kalmak mı? Sorun şahsiyet sahibi olarak, onuru muhafaza ederek normal insan olmak mı yoksa yükselmek adına şahsiyetsiz bir kimliğe bürünmek mi?   Sorun emanet sahibi mi  olmak yoksa emanete ihanet mi etmek? Sorun yanlış yapmaktansa yalnız olmak mı yoksa yanlış yerde durmak mı? Sorun kendini tanımak mı yoksa kendini tanımadan alemi tanımak mı?  Sorun özeleştiri mi yapmak yoksa özeleştiri yapmaktan korkup kibre mi bürünmek? Sorun haksızlık karşısında susmak mı yoksa susarak dilsiz şeytan mı olmak?  Sorun zorluklar mı yoksa zorluklara karşı durarak mücadele etmek mi? Kısaca sorunu kabullenmek mi yoksa birilerine yüklemek mi? Sahi sorun nerde?