Cumhurbaşaknı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı, 1 milyonun üstünde Suriyelinin geriye dönüşünü sağlayacak projenin detayları ortaya çıkmaya başladı. Türkiye bu konuda "2Y-1Ç" yani "yerleş, yaşa, çalış" formülünü devreye sokacak. 1 milyon Suriyelinin geri dönmesini sağlayacak projenin detayları şöyle:
İLK PROJEDE 50-60 BİN YERLEŞTİ
Türkiye, art arda düzenlediği operasyonlar oluşturduğu güvenli bölgelere yeni kentler kurarak Suriyelerin geri dönüşünü planlıyor. İlk etapta 100 bin briket ev yapımı planlanmıştı. Şu ana kadar 50-60 binine Suriyeliler yerleşti. Kalan konutların yıl sonuna kadar bitmesi hedefleniyor.
200 BİNLİK DEV PROJE
Başkan Erdoğan'ın açıkladığı yeni projede ise 200-250 bin arasında ev yapılması planlanıyor. Bu da 1 milyonun üstünde sığınmacı için yaşam alanı anlamına geliyor.
ÜÇ TİP EV YAPILACAK
Evler 40, 60, 80 metrekare olmak üzere üç ayrı tipte inşa edilecek. Suriye'nin yaşam koşullarına uygun olarak bahçe içinde yapılacak evlerin çatılarında da su depoları bulunacak. Ailelerin büyüklüğüne göre evlere yerleştirme yapılacak.
NERELERDE YAPILACAK
Evler Cerablus, Azez, El Bab, Resulayn ve Tel Abyad'da yapılacak. Okul, AVM, spor salonlara ve şehir idari yapıları (belediye gibi) gibi sosyal ve kültürel binalar da inşa edilecek.
GEÇİMLERİNİ DE SAĞLAYACAKLAR
Konutlar bittiğinde geri dönecek Suriyelilerin geçimlerini sağlamaya yönelik ortam oluşturulacak. Örneğin geri dönenlerin, şehirlerin kurulacağı bölgelerdeki zeytin üretimini yapmalarını sağlayacak tüm destekler verilecek. Bir başka destek konusu da hayvancılık projeleri olacak.
ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ
Yeni kurulan şehirlerin etrafına organize sanayi bölgeleri yapılacak. Suriyelerin geri dönmelerini sağlamak için buralarda ciddi istihdam yaratılacak.
SURİYELİLER ÇALIŞTIRILACAK
Bir milyon kişinin dönüşünü sağlayacak yeni evlerin inşaatlarında Suriyeliler çalıştırılacak. Böylece önemli bir istihdam sağlanmış olacak.
DIŞ FİNANSMAN
Altyapı hizmetleri AFAD tarafından verilecek. Ama evlerin maliyeti uluslararası kuruluşlar, fonlar ve yardım kuruluşlarının desteği ile sağlanacak. Bunun için önümüzdeki günlerde protokoller imzalanacak.
ANKETLER YAPILIYOR
Bu arada ilgili kurumların yanı sıra AK Parti'de Suriyeli sığınmacılar ile ilgili kapsamlı araştırmalar yapıyor. Bu araştırmalar Suriyelilerin büyük çoğunluğunun "güven ortamı olursa geri döneriz" yaklaşımında olduğunu gösteriyor.
ZÜBEYDE YALÇIN